Temmuz 2024'ten itibaren Avrupa'da trafik kazalarında can kayıplarını ve yaralanmaları azaltmak için tüm otomobil ve ticari araçlarda zorunlu hale gelecek “Genel Güvenlik Yönetmeliği” (GSR) 7 Temmuz'dan itibaren Türkiye'de de geçerli olacak. Sıkıntı kanunda değil, sıkıntı uygulanacak olmasının “yeni” açıklanmasında!
Normalde bu tür uygulamalar Avrupa’ya göre Türkiye’de örneğin 1 yıl sonra uygulanmaya baş-lanırdı. Ancak ne olduysa bu sefer hemen yürülüğe girecek. Bunda bir sorun yok ancak; markaların “Öncekiler gibi bu kanun da son-radan yürürlüğe girer!” düşüncesi ile hareket etmelerinden dolayı sıkıntı olacak. Yani gerekli ekipmanları taşımayan otomobiller 7 Temmuz’dan itibaren “0” satılamayacak. Anlayacağınız gıda sektöründe olan Son Kullanma Tarihi yani SKT otomobilde de ilk kez karşımıza çıkmış oldu. Şimdi burada acaba nasıl bir tablo ortaya çıkacak? Hükümet neden böyle bir karar aldı? Kulislerde söylenenlere göre Çinli markaların satışlarını biraz frenlemek adına böyle bir uygulama yapıldığı söyleniyor. Çünkü yıllar sonra otomotiv sektörü ilk kez cari açık verdi. Ve bu cari açık geçen yıl 6,5 milyar Dolar’a kadar yükseldi. İthal satışları farkı açmaya başladı ve % 70'e kadar yükseldi.
Yerli satış oranı düşüyor!
Geçtiğimiz yıllarda yerli satış oranı % 40'lara kadar yükselmişti. Ancak şimdilerde % 30'lar bandında. Peki bu yeni GSR yönetmeliği bunu engeller mi? Pek fazla etkilemez. Önemli olan yerli üretimin artması ve daha çok satması. Ancak tüm otomobiller % 80 ve üzeri ÖTV dilimine girdiklerinden dolayı yerli üretim araçların bir avantajı kalmadı. Fiat Doblo ve Ford Couier gibi araçların artık Türkiye’de üretilmemesi de bir başka sorun oldu.
Peki gelelim bu yeni yönetmeliğin piyasaya nasıl yansıyacağına. Hem Türkiye’de üretilen hem de siparişleri önceden verilen ve bu yeni yönetmeliğe uymayan ithal otomobillerin 7 Temmuz’a kadar satılması gerekiyor. Satılmazsa her marka, 2023'de sattığı araç sayısının % 10'u kadar satış yapmaya devam edecek. Bu da olmazsa otomobillerin elde kalma riski var. Yani markalar ilk önce kampanya ile ellerindeki otomobilleri eritmeye çalışacaklar.
İlk önce indirim, sonra zam!
Kampanya yapmaları demek 7 Temmuz’dan önce düşük donanımlı otomobillerin fiyatlarının azalması anlamına geliyor. Yani her model bu yeni yönetmeliğe takılmıyor. Üst donanım seviyelerinde zaten güvenlik ekipmanları bulunuyor. Kısaca ilk etapta baz versiyon bazı otomobillerin fiyat-larında ciddi bir düşüş görebiliriz. Sonrasında ne olur derseniz: 7 Temmuz’dan sonra artık otomobillerin baz versiyonları olmaya-cağından fiyatlar artacaktır.
Elde otomobil kalırsa ne olur? İşte tam bu noktada “Sıfır otomobiller 6 ay, 6 bin km dolmadan satılamaz!” kanununun süresi 1 Temmuz 2024'te doluyor. Eğer bu süre uzatılmazsa en büyük ihtimal; distribütör firmanın elde kalan araçları bayilerinin ya da galerilerin adına tescil etmesi olabilir. Her halükarda alt donanımlı otomobil fiyatları ucuzlayacaktır. Ancak 7 Temmuz’dan sonra donanım seviyesi artacağından otomobillerin fiyatları da artacaktır.
Haber tarihi: 16 / 05 / 2024